MUZIEKVERENIGING G.A. HEINZE – op 1 november 1900 opgericht als Muiderbergs fanfarecorps. Al direct kwam de oprichting op losse schroeven te staan. Bij de besprekingen over het reglement werd voorgesteld niet op zondag en erkende christelijke feestdagen te spelen. Het voorstel werd met een kleine meerderheid verworpen, waarop de voorstemmers de zaal verlieten. Ze konden worden overgehaald te blijven en het voorstel werd ingetrokken.
De vereniging is genoemd naar de componist en dirigent Gustav Adolph Heinze (1821-1904). **) Deze uit Leipzig afkomstige musicus kwam rond 1850 met een operagezelschap naar Amsterdam. In 1875 richtte hij de Koninklijke Nederlandse Toonkunstenaars Vereeniging op met als doel de belangen te behartigen van uitvoerende musici, muziekdocenten en componisten. Begin jaren ’80 van de 19de eeuw liet hij zijn oog vallen op Muiderberg, waar hij in 1983 een villa liet bouwen en deze de naam Caecilia gaf. De musicus wilde eerst niet dat het corps zijn naam zou dragen vanwege de in zijn ogen onvoldoende kwaliteit. Toen hij in 1904 op 82-jarige leeftijd enige tijd waarnam voor de vaste dirigent, kapelmeester Klinkspoor, werden de muzikale prestaties naar zijn smaak beter en mocht het corps G.A. Heinze heten. Opmerkelijk dat Heinze op hoge leeftijd nog dirigeerde, want in 1888 had hij een hersenbloeding gekregen. ***)
Uit eerbetoon werd in oktober 1904 op het Bergje op de Brink een monument met de beeltenis van Heinze onthuld. In de jaren ’50 werden de G.A. Heinzelaan en het gelijknamige plein naar hem vernoemd.
In het begin werden de repetities gehouden in een lokaal van de openbare lagere school aan de Brink. Deze ruimte verviel in 1926 toen er plaats gemaakt moest komen voor de christelijke lagere school *). J.J. Bredius, directeur van de Krijgsman in Muiden, liet op zijn kosten een nieuw verenigingsgebouwtje neerzetten. De gemeente stelde als voorwaarde, dat dit gebouw buiten de bebouwde kom moest worden neergezet vanwege mogelijke overlast voor de buren. Het kwam te staan in het toenmalige Frederik van Edenbosje, op de plek waar nu de Paulinelaan ligt (vlakbij de huidige Graaf Florislaan).
De nieuwe repetitieruimte werd door de vereniging eerst gehuurd en daarna aangekocht. Voordat het gebouw af was, werd korte tijd gerepeteerd in café ‘Nooit Gedacht’ in de Dorpsstraat. Door het groeiende ledental werd de ‘Paulinelaan’ op den duur te klein. Ook voldeed het gebouwtje niet meer aan de eisen van de brandweer.
Toen plannen bekend werden om De Rijver te verbouwen, werd de oefenruimte aan de Paulinelaan verkocht. Na intensief overleg met de gemeente werd de opbrengst gestoken in de nieuwbouw, waardoor niet alleen G.A. Heinze een eigen repetitielokaal kreeg, maar ook andere clubs deze ruimte konden huren. Eind 2009 werd de nieuwe locatie in gebruik genomen. Daarvoor was men nog een jaar te gast bij Sportclub Muiderberg op De Negen Morgen.
De vereniging, de oudste in Muiderberg, heeft altijd een belangrijke plaats in het dorpsleven ingenomen. Op Eerste Kerstdag werd een tijdlang op de toren van de Kerk aan Zee gemusiceerd. In het zomerseizoen gaf de fanfare op zaterdagavonden concerten op de Brink in een muziektent. Soms moesten de uitvoeringen voortijdig worden beëindigd. Dat gebeurde als de jeugd uit baldadigheid de carbidtoevoer afsloot, waardoor de carbidlampen uit gingen en de brink in duisternis werd gehuld.
Bij bijzondere gelegenheden werd steevast opgetreden, zoals in 1924 bij het openen van het emplacement van de Gooise Stoomtram en in 1951 met de komst van de Ambonezen in fort Coehoorn. In 1926 organiseerde G.A. Heinze op het weiland in het ‘Kocherbosch’ zelf een concours. Hieraan deden 20 corpsen mee met in totaal 500 muzikanten. Volgens de officiële feestgids werd het Groot Nationaal Concours gehouden ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan, terwijl de vereniging zoals gezien in 1900 was opgericht.
Toen door de groei van de vereniging de muziektent te klein werd – deze raakte trouwens ook in verval – werden de concerten verplaatst naar het Bergje. Deze verhoging op de brink werd door de gemeente geschikt gemaakt, onder andere door het metselen van een muurtje, het maken van twee stenen trappen, het plaatsen van een hek en het verplaatsen van het standbeeld.
In de jaren ’50 werd de kerktoren opnieuw ingezet. Op Koninginnedag werd ’s morgens om acht uur koraalmuziek ten gehore gebracht. Dit optreden vanaf de toren stopte na enkele jaren, want de muziek was in het dorp alleen bij westenwind te horen. Bovendien werd het beklimmen van de bijna honderd treden steeds bezwaarlijker voor de muzikanten.
Door een tekort aan leden werd het corps in 1968 een Egeländerkapel; het koper werd aangevuld met klarinetten. Deze situatie veranderde in 1982 met de komst van dirigent Peter Rieken. Deze maakte van de kapel een harmonieorkest met bigband kenmerken. De begenadigde dirigent en arrangeur werd in 2019 opgevolgd door Mark Beursgens.
Na de oorlog werden de 4-mei herdenkingen op de Brink verrijkt met het spel van het orkest. Vanaf 2000 trad het orkest vele malen op tijdens Swing op de Brink. Het orkest geeft donateur-, brunch- en kerstconcerten en verleende zijn medewerking aan de Valentijnconcerten.
De lange historie van de vereniging heeft diverse andere hoogtepunten gekend. Bij een concours in Haarlem in 1985 werd de eerste prijs behaald. Bij het eeuwfeest in 2000 trad cabaretier en plaatsgenoot Freek de Jonge drie avonden op in een uitverkochte De Rijver. Daar werd als primeur ook het door de Muiderberger geschreven ‘volkslied’ voor het dorp vertolkt. De geplande concerten voor de viering van het 120-jarig in 2020 konden niet doorgaan vanwege de coronapandemie.
Een van de ereleden van de vereniging is ‘ome’ Piet de Raadt. Geen verenigingslid, maar wel lid van verdienste, is Gijs Bos. Deze vrijwilliger woonde naast het muziekgebouw in de Paulinelaan en ruimde elke dag het oud papier op dat Muiderbergers daar inleverden. De te vroeg overleden oud-voorzitter Piet van Dijke werd geëerd door een van de zalen in De Rijver naar hem te vernoemen. Heinze ligt begraven op de Algemene Begraafplaats in de Badlaan.
*) zie het thema-artikel ‘Muiderbergse schoolstrijd’.
**) een stuk uit of van na 1875, afkomstig van de Gemeentelijke Archiefdienst van Amsterdam, vermeldt een verbetering van eerdere gegevens; nu worden als zijn voornamen Gustav Gotthold Ferdinand genoemd.
***) bron: Marcus van der Heide in Bussums Historisch Tijdschrift, april 2023, een uitgave van de Historische Kring Bussum.
« Terug naar Lexicon A-Z